Macnaha ereyga dhicin ama dhiciska waa uurka oo si aan lama filaan ah u dhamaada iyadoo ilmuhu lumayo ka hor todobaadka 24-aad ee uurka, badanaa Qiyaastii afartii uur mid baa dhicis ku dambeeya, dhicin ta intooda badani waxa ay dhacaan inta lagu jiro 12-ka todobad ee uurka ugu horeeya.
Xaaladaha qaarkood waxa dhacda inaan haweenaydu aanay marnaba ka warqabin in ay uur leedahay, waxaana laga yaabaa in ay yeelato caado raagtay, marmarka qaarkood na caado aad u daran ama aanay caado gafin ba. Dumar badan waxaa calaamadaha u horeeya ee dhicinta u ah dhiig ama dheecaan hoos ka yimaada, kaa soo mar marka qaar kood uu u wehliyo xanuun caloosha waa xudunta hoosteeda ee ama dhabarka ah oo u eg xanuunka caadada. Dhiigga hoos ka yimaada marka uurku bilawga yahay waxaa la dhahaa halis dhicin, qasabna ma aha inuu isu bedelo dhicin dhab ah. Dumar badan oo isku arka dhiig xaggooda hoose ka yimaada ayaa uur koodu noqon doonaa mid caadi ah. Waxa laga yaabaa in dumar badani ay arkaan calaamado sida lallabo ama naaso xanuun oo muddo kadib iska taga, haddii uu dhiig jiro iyo haddii kaleba. Kuwo kale waxa laga yaabaa in aanay isku arag dhiig ama calaamad kale midna ayagoon dareen ka qabin in wax khaldan yihiin, iyo in kale laakiin waxay ogaadaan muddo kadib in uurkoodi dhamaaday kaddib marka la sameeyo sawir caadi ah oo loogu tala galay ultrasound. taana waxaa lagu magacaa baa dhicin la gafay ama daahday. Haddii xanuunka calooshu yahay mid aad u daran, kulul ama hal dhinac ah, waxa laga yaabaa in taasi calaamad u tahay uur ku sameysmay meel ilmo galeenka ka baxsan (ectopic pregnancy). Taasi waa xaalad halis galin karta nolosha haweenta waana in isla markiiba deg deg xarunta caafimaad ka loo tagaa. Sababaha.Haweenka intooda badani ma helaan sababta keentay dhicintooda, sababta ayaana ah waxaa dhif ah in la baadho iyada oo haweentu uu ku dhaco dhicin ah saddex ama in ka badan. sababaha muhiimka ah ee sababa in haweenta dhiciso waxaa ka mida: 1: sabab la xiriirta Hidde : qiyaastii kala bar dhamaan dhicinta uurka hore sababta ay u dhacaan waxaa waaye suuro galka caadi la’aan koroomosoom Yada ah (chromosomal abnormalities). 2: Sabab la xiriirta hormoonada haweenka:
haweenka leh isbed bedalada hormoonada (hormonal irregularities) waxey ka mid tahay asbaabaha ugu badan ee sababa dhiciska waxaana laga yaabaa in ay ku sii adkaato uur yeelashada, marka ay uur yeeshaana waxa ay u badan tahay in ay dhiciyaan.
3: sabab la xiriirta hab difaaceed ka haweenta (immunological):
cudurada khafiifka ah sida hargabka ma laha dhib, laakiin qandho ama xumad aad u sareysa iyo cuduro gaar ah qaarkood, sida jadeecada jarmalka (Rubella), waxay keeni karaan dhicin.
4: Sabab la xiriirta jirka haweenta (anatomical): haddii afka ilmo-galeen ku dafiic yahay, waxaa laga yaabaa inuu bilaabo furitaan oo uu furmo marka ilmo galeen ku sii cuslaado xilliga dambe ee uurka waxaana laga yaabaa in taasi goor dambe keento dhicin.
Ilmo galeen aan qaab kiisu caadi ahayn waxa uu keeni karaa in aanu jirin meel ku filan koritaanka ilmaha.
Burooyinka waaweyni waxay keeni karaan dhicin xilliga dambe ee uurka. 5: sabab la xiriirta Borootiin la' aan: waxaa loo maleynayaa in la’aanta borootiinta (Macrophage inhibitory cytokine 1) ay door ka ciyaarto dhicinta. Cilad-sheegid Sawirka sanqadha adeegsada (ultrasound) ayaa ah habka ugu kalsoonida badan ee lagu garan karo dhicinta, laakiin baaritaan ka uurka (dhiig ama kaadi) iyo baaritaan jireed ayaa ah habab kale oo lagu garto waxa dhacay. Waxa laga yaabaa in baari taan ka guriga lagu sameeyo uu muujiyo uur dhawr cisho ka dib marka dhicintu dhacdo kaddib.
6: sabab la xiriirta cuduro ayaa iyadana kamida asbaabaha keena dhiciska ama dhicinta uurka.
Cuduradaasi waxaa kamida.
1: cudurka infection ka.
Infection nada kala ah
Listera monocytogenes.
Toxoplasma gondii.
Parvovirus B19.
herpes simplex.
Lymphocytic choriomeningitis virus
Dhamaan cudurada iyo infection nada aan kor ku soo sheegnay waxey sababi karaan dhiciska dumarka ku yimaada.
Sidoo kale waxaa kamida cudurada sababa dhicinta.
Thyroid disease.
Polycystic ovary syndrome iyo xaalad kale oo lagu magacaabo.
Leuteal phase defect.
Sidoo kale cudurada sababa dhiciska waxaa ka mida.
1: cudurka baabasiirka.
2: cudurka sonkorowga.
3: cudurka dhiig karka.
4: cudurada ka dhasha stress ka wal wal ka walaaca iyo isku buuq naanta.
5: isticmaal ka mukhaadaraad ka sida khamriga sigaar ka qaad ka iyo mukhaada raad yada kaleba.
Cudurada sababa dhiciska waxaa ka mida oo haweenka ku dhaca.
Cudurada la yiraahdo collagen vascular diseases waxaana kamida.
1: systemic lupus erythematosus.
2: antiphospholipid antibody syndrome.
Sidoo kale sababaha dhicinta uurka waxaa kamida dhaxal haweenta ay ka dhaxasho waalidiin teeda sidoo kale asbaabaha ugu badan ee dhicinta uurka haweenka dhiciyaan waxaa sababta bahasha loo yaqaano umul sabiyaanta oo ah iyada naag jin ah oo haweenka u gasha gudaha riximka isla markaana soo laada ilmaha uurka ku jira.
Si kastaba ha ahaatee haween badan oo ku dhaqan caalamka ayaa umuurtan dhicinta ilmaha ku sababtay gablan iyo iney waayaan dhamaan ubadkii calooshooda ku beermay qaar kale ayaa iyagana sidoo kale ku waayey ubad badan kalana kulmay dhibaatooyin xanuuno iyo dhiig bax qaar kale ayaa iyaguna ku waayay ubadkii caloosha ay ku sideen iyo naftoodii ba kadib dhibaatooyin xanuun iyo dhiig bax.
Dumarka somalida ayaa iyaguna kamida dumarka ay heysato dhibaatadan dhiciska. 15 ilaa 20 % dumarka uurka yeesha waa ay dhiciyaan sababo la xiriirta umuuraha aan kor ku soo sheegnay.
Sidoo kale dumarka uurka yeesha isla markaana uurkooda dhameystira oo aan dhicin uurka si caadi ah na u dhala balse ilamaha dhala iyagoo meyd ah dhintay ayaa iyaguna waxaa lagu tiriyaa in ay kamid tahay mowduucan dhicinta ah.Haddaba haddii aad leedahay dhibaato la xiriirta dhicinta ilmaha uurka ku jira iyo guud ahaan dhibaatooyin ka la xiriira xagga taran ka sida dhalmo la,aanta iyo guud ahaan ba haddii ay jiraan xanuuno iyo cuduro dhib iyo caqabadana aad kala kulantay una weysay daryeel iyo daaweyn ba
La soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta si aad u hesho daawooyin rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad inshaa allaah mahad sanidiin.